اشترک ،کندل کوهي : Dorema Aucheri Boiss از تيره: Umbelliferae
خواص و کاربردها:
در هندوستان صمغ رزيني روغني اشترک را به عنوان نرم کنندة سينه، محرّک، ضدعفوني کننده و در موارد زکام، نزله، آسم، برونشيت مزمن و در اشخاصي که مبتلا به بزرگ شدن کبد و طحال هستند، تجويز ميکنند. صمغ اشترک از نظر طبيعت طبق نظر حکماي طب سنتي گرم و خشک است از نظر خواص معتقدند که ضد تشنج است و بعد از آنغوزه از اين نظر موثرترين داروي گياهي است. براي تسهيل خروج اخلاط و بلغم مخصوصاً در بيماري آسم مرطوب که حملههاي آن به خروج اخلاط زياد منتهي مي شود مفيد است زيرا خروج اخلاط را آسان کرده و دوران حمله را کوتاه مينمايد. گرفتگيها و انسداد کبد و طحال و دهانة عروق را باز ميکند. در خوردن آن بايد رعايت احتياط را به عمل آورد و زير نظر پزشک مصرف کرد زيرا اسراف درخوردن آن به سبب باز شدن دهانة عروق ممکن است تعادل جريان خون را مختل سازد و به همين دليل آن را مخلوط با داروهاي مسهل مصرف مينمايد. خوردن آن با عسل براي صرع و فلج و خواب رفتگي اعضا و تشنج مرطوب امتلائي مفيد است. مقدار مصرف يا دوز آن براي اشخاص بالغ قوي 10-5 گرم ، براي اشخاص متوسط 5 گرم و براي اشخاص ضعيف 2-1 گرم ميباشد. غرغرة محلول آن با آب گرم براي تشنج سرد امتلايي و بيماريهاي دماغي سرد مرطوب مانند سرگيجه، سستي، لقوه و خفقانهاي سودايي و بلغمي نافع است زيرا بلغم را جذب و دفع مينمايد. خمير آن با سرکه براي رفع موي زايد در پلک چشم و رفع تيرگي ديد چشم مفيد است. اگر 5 گرم آن با ماء الشعير مخلوط شود که غلظت آن در حد انگشت پيچ باشد و خورده شود براي تنگي نفس، سختي تنفس و اگر با عسل مخلوط و خورده شود براي تنقيه سينه از رطوبتهاي لزجه، سختي ترشح ادرار، درد لگن خاصره، دردهاي سياتيک و مفاصل مفيد است و همچنين اگر 5-2 گرم آن در آب گرم يا دم کرده هاي مناسب خيسانده شود و خورده شود براي درد لگن خاصره و تهيگاه، درد کمر، سياتيک و تحليل بادهاي جمع شده در معده، خرد کردن سنگ مثانه و کشتن کرمهاي روده و اگر به تنهايي يا با سرکه خورده شود براي ورم کبد، طحال، استسقا و سخت شدن بيضهها مفيد است. اسراف درخوردن آن بيش از حد مجاز مضر است.